«Παιχνίδι» Τουρκίας με το Κουρδικό
Στην ημερήσια διάταξη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας στην Αγκυρα επανήλθε το κουρδικό ζήτημα. Η εξέλιξη ήταν μάλλον αναμενόμενη από τη στιγμή που το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ) ανακοίνωσε στις αρχές Ιουνίου ότι διακόπτει τη μονομερή κατάπαυση του πυρός. Εξάλλου, ο καιρός είναι πρόσφορος για επιχειρήσεις.
Τώρα το «ζήτημα» επανήλθε στο προσκήνιο με τρόπο ιδιαίτερο. Την Πέμπτη και αφού είχαν προηγηθεί δύο φονικές επιθέσεις που αποδίδονται σε Κούρδους, μία στο Σεμντινλί και μία στην Κωνσταντινούπολη, ο υπουργός Επικρατείας Χαγιατί Γιαζιτσί πρότεινε, ωσάν να επρόκειτο για μετακίνηση επίπλων, μετατόπιση των τουρκο-ιρακινών συνόρων στο εσωτερικό του κουρδικού βορείου Ιράκ. «Ετσι θα εξουδετερωθεί η τρομοκρατία», είπε.
Την πρόταση του υπουργού έσπευσαν να απορρίψουν κυβερνητικοί παράγοντες. Οχι όμως ο Σεντάτ Λατσινέρ, πρόεδρος του USAK, τουρκικού think tank με έδρα την Αγκυρα. «Η Τουρκία μπορεί να υπογράψει ειδικές συμφωνίες με το Ιράκ και τις ΗΠΑ, ώστε να διαμορφωθούν «ζώνες μεταβίβασης» και να δημιουργηθεί στρατιωτική βάση σε βάθος δύο χιλιομέτρων από τα σύνορα εντός του ιρακινού εδάφους», είπε.
«Επανήλθαμε στην εποχή της Τανσού Τσιλέρ και του Μεσούτ Γιλμάζ, όταν ο τουρκικός στρατός παραβίαζε κάθε άνοιξη την ιρακινή επικράτεια για να καταδιώξει το ΡΚΚ. Τώρα, έχοντας πάντα κατά νου τα πετρέλαια του Κιρκούκ και της Μοσούλης, γίνεται λόγος για συνοριακή αλλαγή», σημείωνε Δυτικός αναλυτής, υπενθυμίζοντας την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του Ιρακινού Κουρδιστάν Μασούντ Μπαρζανί στην Τουρκία.
Αυτή τη «νέα φάση» του κουρδικού προβλήματος, η διευθέτηση του οποίου συνιστά «εθνική προτεραιότητα» κατά τον πρόεδρο Γκιουλ, προανήγγειλε μια βομβιστική επίθεση στο Κιουτσούκ-τσεκμετζέ της Κωνσταντινούπολης στις 8 Ιουνίου. Τότε τραυματίσθηκαν 15 αστυνομικοί. Στις 20 Ιουνίου, στο Σεμντινλί, σε επίθεση εναντίον φυλακίου σκοτώθηκαν 11 Τούρκοι στρατιώτες.
Το Σεμντινλί είναι πόλη «σημαδεμένη». Το 2005 δύο αξιωματικοί της στρατοχωροφυλακής επιτέθηκαν με εκρηκτικά εναντίον κουρδικού βιβλιοπωλείου, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας άνθρωπος. Εγιναν αντιληπτοί από κατοίκους, στην περιοχή ξέσπασαν ταραχές και σάλος στην Αγκυρα, όταν ο τότε αρχηγός του στρατού ξηράς και μετέπειτα ΓΕΕΘΑ στρατηγός Γιασέρ Μπουγιούκανιτ, είπε χαμογελώντας για έναν από τους δολιοφθορείς «τον ξέρω, είναι καλό παιδί».
Την εποχή εκείνη ο Ταγίπ Ερντογάν είχε αρχίσει να προσεγγίζει τους Κούρδους μέσω ισλαμικών φιλανθρωπικών οργανώσεων. Τόσο καλά δούλεψαν οι οργανώσεις, ώστε στις εκλογές του 2007 το κυβερνών σήμερα ΑΚΡ εξασφάλισε ποσοστά 54% - 55% σε αμιγώς κουρδικές περιοχές.
Κάτι λοιπόν στο Σεμντινλί ενοχλούσε τον στρατηγό Μπουγιούκανιτ, ο ρόλος του οποίου σε παραστρατιωτικές ομάδες «τύπου Εργκένεκον» είχε ευγενικά σημειωθεί σε τουρκικές εφημερίδες. Σήμερα, η έκβαση της δίκης για την υπόθεση Εργκένεκον, με κατηγορούμενους το «βαθύ κράτος» και εξέχοντα μέλη του κεμαλικού - στρατιωτικού κατεστημένου, θα αλλάξει το πρόσωπο της Τουρκίας, επιμένουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο.
Οι ελπίδες τους δεν απέτρεψαν την ανάπτυξη Τούρκων κομάντος κατά μήκος της ιρακινής μεθορίου, μετά την επίθεση του περασμένου Σαββάτου. Την Κυριακή, ο νυν αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγ μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό, αν και «αντίπαλοι», επισκέφθηκαν προκεχωρημένα φυλάκια στο Χάκαρι. Στην Αγκυρα η κεμαλική και εθνικιστική αντιπολίτευση διερρήγνυε τα ιμάτιά της για την αδυναμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την «τρομοκρατία».
Τη Δευτέρα, παραμονές της συνόδου κορυφής των κρατών της νοτιανατολικής Ευρώπης στην Κωνσταντινούπολη, τα πράγματα χειροτέρεψαν. Σε επίθεση στο προάστιο Χαλκαλί της Πόλης σκοτώθηκαν τέσσερις αξιωματικοί και μια 17χρονη κόρη στρατιωτικού. Η Τουρκία βυθίστηκε στο πένθος, άρχισαν διαδηλώσεις, την Πέμπτη συνεκλήθη το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, ενώ η οικονομική ελίτ της Τουρκίας, μέσω του επίτιμου προέδρου της TUSIAD, Μουσταφά Κοτς, καλούσε σε ενότητα τον τουρκικό λαό και ζητούσε «πολυδιάστατο» συντονισμό και συνεργασία κυβέρνησης και κομμάτων της αντιπολίτευσης για την εξάλειψη της βίας».
Κάποιοι εντελώς αμέτοχοι στο κουρδικό πρόβλημα, ακούγοντας ότι η παρουσία ανταρτών στο Σεμντινλί είχε γίνει ορατή δύο ώρες πριν από την επίθεση της 20ής Ιουνίου, θυμήθηκαν ότι ο ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου, που πυρπόλησαν οι άνδρες της στρατοφυλακής το 2005, αργότερα καταδικάστηκε ως συνεργάτης του ΡΚΚ.
Οργή κατά της Ευρώπης
Τη μήνιν του Ταγίπ Ερντογάν κατά της Ευρώπης αφύπνισαν οι επιθέσεις Κούρδων ανταρτών στην Κωνσταντινούπολη και στο Χάκαρι. «Δεν μας υποστηρίξατε αρκετά στον αγώνα μας κατά της τρομοκρατίας», στηλίτευσε την Ε.Ε., σαν να επαναλάμβανε παρεφθαρμένη την επίμαχη δήλωση του Αμερικανού υπουργού Αμυνας Ρ. Γκέιτς, περί ευρωπαϊκής υπαιτιότητας στα δεινά της Τουρκίας. «Η διστακτικότητα της Ευρώπης έναντι της τουρκικής ένταξης μετατόπισε τον γεωπολιτικό άξονα της Τουρκίας προς Ανατολάς», είπε. Η Αγκυρα αρχικώς αντέδρασε στην αντιευρωπαϊκή δήλωση. Μετά τις κουρδικές επιθέσεις του τελευταίου δεκαημέρου, όμως, δέχθηκε μάλλον ικανοποιημένη τις διαβεβαιώσεις της αμερικανικής πλευράς περί συνεχιζόμενης συνεργασίας ΗΠΑ - Τουρκίας στον αγώνα κατά του ΡΚΚ. «Ποτέ στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας δεν έπαψε η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ Αμερικής, Τουρκίας και Ιράκ· το ΡΚΚ συνιστά κοινή απειλή», διαβεβαίωσε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Στο στρατηγείο της κουρδικής αυτονομιστικής οργάνωσης, όμως, ηγετικό στέλεχος χλεύαζε την Αγκυρα, «που προσεγγίζει τους Αραβες και το διατυμπανίζει, αλλά για να μας εξοντώσει χρησιμοποιεί τώρα ισραηλινά μη επανδρωμένα αεροσκάφη». «Και τώρα τι θα γίνει με την πολιτική του Αχμέτ Νταβούτογλου περί “μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες”», αναρωτιόταν την περασμένη εβδομάδα των κουρδικών επιθέσεων στην Τουρκία ο Σάιμον Τίσνταλ του «Γκάρντιαν». «Το πρόβλημα δεν συνίσταται στο ότι ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας διεκδικούν τον ρόλο του διαμεσολαβητή και της περιφερειακής δύναμης, αλλά στο ότι στην προσπάθειά τους αυτή τα θαλασσώνουν», σημείωνε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου